Փաշինյանը գնում է Սահակաշվիլիի եւ Պորոշենկոյի ճանապարհով

Քաղաքական գործիչների արեւմտյան խամաճիկների ցանկն անվերջ է: Մենք պետք է իմանանք, որ այդ բոլոր քաղաքական խամաճիկները խաբել են իրենց ժողովուրդներին:

Ռոբերտ Տեր-Հարությունյան, քաղաքագետ

Արդեն երկրորդ տարին է, ինչ Հայաստանում 2018-ի պետական հեղաշրջումից հետո իշխանությունների վերահսկողության տակ գտնվող տարբեր լրատվամիջոցներ սկսեցին բնակչության շրջանում լուրեր քարոզել, որոնք պետք է երկրի բնակչությանը համոզեն, որ պետական հեղաշրջումից հետո կյանքն ավելի լավ է դարձել, քան եղել է մինչ այդ։

Եվ ահա բնակչության գլխին առավոտից երեկո նորությունների հոսք է տեղում. այնտեղ վերանորոգում են ճանապարհը, որը չի վերանորոգվել 6 տարի, այստեղ վերանորոգում են ճանապարհը, որը չի վերանորոգվել 4 տարի, այստեղ վերանորոգում են ճանապարհը, որը չի վերանորոգվել 3 տարի, կամ այլ նորություն. Հայաստանի իշխանությունները սկսել են բարեփոխել դատական համակարգը, Հայաստանի իշխանությունները սկսել են բարեփոխել հարկային համակարգը, Հայաստանի իշխանությունները շարունակելու են ավիացիայի ազատականացումը և այլն։

Մի խոսքով, այս տեղեկատվական ֆոնով, Փաշինյանի խունտան լուծում է միանգամից մի քանի խնդիր: Առաջին հերթին փորձում է բարձրացնել իր վարկանիշը, ժողովրդին ցույց տալ, որ նոր իշխանությունը շատ օգտակար բաներ է անում ժողովրդի համար քան նախորդները, երկրորդ՝ համոզել ժողովրդի այն հատվածին, ով ակտիվ սատարել է պետական հեղաշրջմանը, որ իրենք ճիշտ ընտրություն են կատարել Փաշինյանի օգտին:

Այստեղ պետք է հստակ ֆիքսել գլխավոր գաղափարը։ Ի՞նչ գին ունի ՀՀ կառավարության ֆինանսավորումը Փաշինյանի օրոք Արեւմուտքից։ Այդ գինը Հայաստանի ֆինանսական ու քաղաքական ենթակայությունն է ։

Պետք է հասկանալ պարզ կանոնը, որ երբ Արևմտյան բանկերը (ԱՄՀ, ՎԶԵԲ, ՀԲ) վարկեր են հատկացնում ճանապարհների վերանորոգման համար, նրանք դա անում են հանուն իրենց շահերից։ Երբ ԵՄ-ն ֆինանսավորում է Հայաստանում դատական բարեփոխումները, ապա դա անում է ոչ մարդու իրավունքների զարգացման համար։ Արեւմտյան բանկերը չեն ֆինանսավորի Հայաստանի արդյունաբերությունը, քանի որ դա չի համապատասխանում նրանց տնտեսական շահերին: Հայաստանը Արևմուտքի համար պետք է կիսագաղութի տեսքով։ 30 տարի շարունակ Արևմուտքը դրանով զբաղվում է։ 2018-ի պետական հեղաշրջումից հետո Արևմուտքը վերջնականապես Հայաստանը վերածում է կիսաագաղութի։ Փաշինյանի կառավարությունն անընդհատ վերցնում է արեւմտյան վարկերը, որոնց մի մասը գողանում է պարգեւավճարների տեսքով, մյուս մասը ճանապարհների վերանորոգման վրա է թողնում, որպեսզի ժողովրդի աչքերին "թոզ փչի"։ Հայաստանի հաջորդ կառավարությունը, որը Փաշինյանից հետո կգա, արդեն ամբողջությամբ կընկնի արևմտյան պարտքերի մեջ։ Այդ կառավարությունը լինելու է ֆինանսական և քաղաքական ծանր կախվածության մեջ: Եթե ճիշտ որոշումներ չլինեն Հայաստանը վերջնականապես կմտնի արևմտյան ֆինանսական և քաղաքական ստրկության մեջ։

Հասկանում է արդյոք այդ սպառնալիքների մասին Հայաստանի հասարակ քաղաքացին։ Իհարկե, ոչ, չի հասկանում, Հայաստանի իշխանություններն ամեն ինչ անում են որպեսզի նվազեցնեն քաղաքական գիտակցության մակարդակը բնակչության մոտ։ Շատերի համար կարևոր չէ, թե ով է վերանորոգում ճանապարհները, արևմտյան բանկերը թե կառավարությունը, նրանց համար կարևոր է լավ ճանապարհներով երթևեկելը։ Ճիշտ այդպես մտածում էին նաև Ուկրաինայի, Վրաստանի բնակչությունը, որոնք հետո դրա համար բարձր գին վճարեցին տարածքների ու բնակչության կորստի տեսքով։

Հայաստանի ժողովուրդը պետք է զգույշ լինի և իմանա պատմությունը, որ արևմտյան խամաճիկները երբեք, ոչ մի լավ բան չեն բերել իրենց երկրներին։ Ոչ Գերմանիայում, ոչ Իտալիայում, ոչ Ուկրաինայում, ոչ Վրաստանում, ոչ էլ առավել եւս Հայաստանում:

Հիշենք Իտալիայի պատմությունը, ֆաշիզմի 1924-1926թթ. քաղաքական եւ տնտեսական կյանքի ճգնաժամի հաղթահարումը, հետապնդում էին մի շարք կայունացմանն ուղղված միջոցառումներ։ 1925-ում եւ 1926-ում իտալական լիրայի փոխարժեքը հավասարությունից 25%-ով ցածր էր: Շարունակվող գնաճը կարող էր լիրայի լիակատար փլուզում առաջացնել, ինչը աղետալի հետևանքներ կունենար երկրի ամբողջ տնտեսության, իսկ վերջին հաշվով նաև ֆաշիստական Բ.Մուսոլինիի ռեժիմի համար։ Իր տնտեսական քաղաքականության մեջ Բ. Մուսոլինիի ֆաշիստական կառավարությունը հենվում էր ԱՄՆ մենաշնորհների ֆինանսական օգնության վրա։ Դրամական բարեփոխումը 1927 թվականին իրականացվել է իտալական ֆինանսական կապիտալի հիմնասյուներից մեկը, գրաֆ Վոլպին, որը սերտորեն կապված էր ամերիկյան մենաշնորհների հետ: 1927 թվականին ԱՄՆ-ն առաջին տեղն է գրավել Իտալիայում կապիտալ ներդրումների ծավալով։ Հարյուր միլիոնավոր դոլարները, որոնք Ամերիկյան մենաշնորհները ներդրել են Իտալիայի ծանր եւ ռազմական արդյունաբերության մեջ, հատկապես էլեկտրաէներգետիկայի մեջ, օգնել են ֆաշիզմին նյութական բազա ստեղծել ագրեսիվ պատերազմներին նախապատրաստվելու համար: Դեռեւս 1925-ին Մորգանի բանկի տունը ներկայացրեց Բ. Մուսոլինիի կառավարությանը 100 միլիոն դոլարի կայունացման վարկ' դրամական բարեփոխումներ իրականացնելու համար:

Հաջորդ օրինակը, Հիտլերի իշխանության գալու գործում զգալի դեր են խաղացել նաեւ ԱՄՆ-ի եւ Անգլիայի ֆինանսական շրջանակները: 1923 թվականին Հիտլերը մեկնել է Շվեյցարիա և այնտեղից վերադարձել է ճամպրուկով ամերիկյան դոլարներով։ Ամերիկյան և անգլիական բանկերը միլիարդավոր դոլարներ են ներդրել Գերմանիայի ռազմա-արդյունաբերական ներուժի վերականգնման համար՝ նկատի ունենալով այն օգտագործել Խորհրդային Միության դեմ պայքարում։ Ամերիկյան խոշոր մոնոպոլիստները, ինչպիսիք են Մորգանը, Դյուպոնը, Ռոքֆելլերը և այլք, մի շարք տարիների ընթացքում աջակցել են հիտլերյան կուսակցությանը։

Քաղաքական գործիչների արեւմտյան խամաճիկների ցանկն անվերջ է: Մենք կարող ենք շարունակել օրինակներ բերել, Սահակաշվիլին Վրաստանում, Պորոշենկոն՝ Ուկրաինայում, բայց դա անելու իմաստ չունի: Քանի որ մենք պետք է իմանանք, որ այդ բոլոր քաղաքական խամաճիկները խաբել են իրենց ժողովուրդներին: Այս բոլոր, այսպես կոչված, տնտեսական հրաշքները ստացվել են արեւմտյան կապիտալիստների քաղաքականության արդյունքում: Պետական քարոզչությունն այդ բոլոր քաղաքական խամաճիկներին ներկայացնում էր չափազանցված գերբնական որակներով, սուպեր հերոսներով, որոնք եկան և բոլոր խնդիրները լուծեցին: Իրականում, ինչպես տեսնում ենք ոչ մի տնտեսական հրաշք ոչ Հիտլերը, ոչ Մուսոլինին, ոչ Սահակաշվիլին, ոչ էլ առավել եւս Փաշինյանը չեն արել:

Այսպիսով, Փաշինյանը գնում է Սահակաշվիլիի ու Պորոշենկոյի ճանապարով, որոնք իրենց երկրները հանգեցրին ավերածությունների ու ոչնչացման։ ԱՄՀ-ն Փաշինյանի կառավարությանը վարկ է ներկայացնում կորոնովիրուսի տնտեսական հետևանքների դեմ պայքարելու համար։ Դրանով իսկ մեծացնում է պետական պարտքը և նվազեցնում ինքնիշխանության մակարդակը։ Առանց արևմտյան վարկերի՝ Փաշինյանը ոչինչ անել չի կարող։ Արեւմուտքը Փաշինյանին օգտագործում է իր նպատակներին հասնելու համար, որքան հնարավոր է շատ անօգուտ վարկեր տալ, դրանով իսկ Հայաստանին իր հլու-հնազանդ գործիքը դարձնել Ռուսաստանի դեմ, ինչպես դա արեցին Ուկրաինայի և Վրաստանի հետ ։